コンテンツにスキップ

P106 第4章 章末問題8(3)を解く.【線形代数学(川久保勝夫著)】

問題8(3)

 次の行列式を計算せよ.

1abc1a2b2c21a3b3c31a4b4c4\begin{vmatrix} 1 & a & b & c \\ 1 & a^2 & b^2 & c^2 \\ 1 & a^3 & b^3 & c^3 \\ 1 & a^4 & b^4 & c^4 \\ \end{vmatrix}
1abc1a2b2c21a3b3c31a4b4c4=1abc0a2ab2bc2c0a3ab3bc3c0a4ab4bc4c=a2ab2bc2ca3ab3bc3ca4ab4bc4c=abca1b1c1a21b21c21a31b31c31=abc(a1)(b1)(c1)111a+1b+1c+1a2a+1b2b+1c2c+1\begin{align} \begin{vmatrix} 1 & a & b & c \\ 1 & a^2 & b^2 & c^2 \\ 1 & a^3 & b^3 & c^3 \\ 1 & a^4 & b^4 & c^4 \\ \end{vmatrix} &= \begin{vmatrix} 1 & a & b & c \\ 0 & a^2-a & b^2-b & c^2-c \\ 0 & a^3-a & b^3-b & c^3-c \\ 0 & a^4-a & b^4-b & c^4-c \\ \end{vmatrix} \\ &= \begin{vmatrix} a^2-a & b^2-b & c^2-c \\ a^3-a & b^3-b & c^3-c \\ a^4-a & b^4-b & c^4-c \\ \end{vmatrix} \\ &= abc \begin{vmatrix} a-1 & b-1 & c-1 \\ a^2-1 & b^2-1 & c^2-1 \\ a^3-1 & b^3-1 & c^3-1 \\ \end{vmatrix} \\ &= abc(a-1)(b-1)(c-1) \begin{vmatrix} 1 & 1 & 1 \\ a+1 & b+1 & c+1 \\ a^2-a+1 & b^2-b+1 & c^2-c+1 \\ \end{vmatrix} \end{align}
  • (1)は2行目に1行目x(-1)を加え,3行目に1行目x(-1)を加え,4行目に1行目x(-1)を加える.
  • (2)は余因子展開をした.
  • (3)は1〜3行目の共通因子をそれぞれ外出しした.
  • (4)は1〜3行目をさらに共通因子で外出しした.
111a+1b+1c+1a2a+1b2b+1c2c+1=100a+1bacaa2a+1b2ba2+ac2ca2+a=baca(ba)(b+a1)(ca)(c+a1)=(ba)(ca)11b+a1c+a1=(ba)(ca)10b+a1cb=(ba)(ca)(cb)\begin{align} \begin{vmatrix} 1 & 1 & 1 \\ a+1 & b+1 & c+1 \\ a^2-a+1 & b^2-b+1 & c^2-c+1 \\ \end{vmatrix} &= \begin{vmatrix} 1 & 0 & 0 \\ a+1 & b-a & c-a \\ a^2-a+1 & b^2-b-a^2+a & c^2-c-a^2+a \\ \end{vmatrix} \\ &= \begin{vmatrix} b-a & c-a \\ (b-a)(b+a-1) & (c-a)(c+a-1) \\ \end{vmatrix} \\ &= (b-a)(c-a) \begin{vmatrix} 1 & 1 \\ b+a-1 & c+a-1 \\ \end{vmatrix} \\ &= (b-a)(c-a) \begin{vmatrix} 1 & 0 \\ b+a-1 & c-b \\ \end{vmatrix} \\ &= (b-a)(c-a)(c-b) \end{align}
  • (5)は2行目に1行目x(-1)を加えた.3行目も同様.
  • (6)は余因子展開をした.
  • (7)は1,2列目の共通因子を外出しした.
  • (8)は2行目に1行目x(-1)を加えた.
  • (9)は余因子展開をした.

(4)と(9)を合わせて,式を整理すると,

1abc1a2b2c21a3b3c31a4b4c4=abc(a1)(b1)(c1)(ab)(bc)(ca)\begin{vmatrix} 1 & a & b & c \\ 1 & a^2 & b^2 & c^2 \\ 1 & a^3 & b^3 & c^3 \\ 1 & a^4 & b^4 & c^4 \\ \end{vmatrix} = abc(a-1)(b-1)(c-1)(a-b)(b-c)(c-a)